Gamehelpnippon
Nippon to gra dla 2-4 graczy, w której głównym celem jest zdobycie przewagi ekonomicznej nad pozostałymi graczami w Japonii w okresie rewolucji przemysłowej. Plansza przestawia 4 regiony Japonii, w każdym są po 2 miasta, a na każdym mieście jest ustawiony losowy żeton symbolizujący popyt na 4 produkty - w grze łącznie jest 6 produktów.
Podbój rynku
Punkty zwycięstwa PZ zdobywa się głównie i przede wszystkim za swoją obecność w regionach na planszy gry oraz za ilość i rodzaj produktów dostarczanych dla danego regionu - w grze oba te elementy są symbolizowane za pomocą jednego żetonu z cyfrą: im większa ilość produktów dostarczanych do miasta i im bardziej są zaawansowane, tym większa cyfra na żetonie. Na samym początku gry, kiedy na planszy w miastach nie ma jeszcze żetonów wpływu graczy, a są tylko domyślne żetony gracza neutralnego z cyframi 0 (brak żetonu), 1, 2 i 3, wpływy we wszystkich czterech regionach posiada tylko gracz neutralny (spółki zagraniczne) - gracz neutralny ma 12 punktów wpływu w każdym regionie: 0+1+2+3=6 w każdym mieście, w regionie są po 2 miasta, stąd 12 pkt wpływu. Rodzaj towarów nie ma żadnego wpływu na wartość żetonów gracza neutralnego, ponieważ jest to rozstawienie losowe. Osoby grające, dokładając do miast swoje żetony w trakcie gry, stopniowo wypychają gracza neutralnego, tym samym zmniejszając jego ilość punktów w regionie a zwiększając swoją. Liczba takich żetonów z punktami wpływu jest ograniczona, każdy gracz rozpoczyna z takim samym zestawem. Do zwiększania swoich punktów wpływu w regionach gracze mogą kupować pociągi, ale są one aktywne w danym regionie tylko jeśli gracz ma punkty wpływu w tym regionie. Do zwiększania swojej punktacji za każde podliczenie punktów gracze mogą kupować statki. To źródło punktów - obecność w regionach, jest bardzo ważne, ponieważ naliczenie punktów występuje trzykrotnie w ciągu gry.
Drugim znaczącym źródłem punktów jest realizacja osiągnięć, które gracz sam wybiera dla siebie podczas gry (np. "1 PZ za każdą fabrykę na poziomie 2 lub 3"). A właściwie każdy gracz na swojej karcie ma rozpisane takie same osiągnięcia, łącznie jest ich 9 - na początku gry każdy daje po 1 PZ i za wszystkie jest mnożnik 1. Podczas gry gracz może zwiększać ten mnożnik, ale tylko w określony sposób, tylko na jednym osiągnięciu w danej akcji oraz pula mnożników do wykorzystania jest określona i ograniczona. Mnożnik zdobywa się podczas "konsolidacji" - im więcej uzbieranych pionków przed konsolidacją, tym większy mnożnik.
W grze jest 8 rund. Są trzy ściśle określone momenty, w których następuje podliczenie punktów: dwa razy w trakcie gry oraz raz na samym końcu - w ten sposób liczone są tylko punkty za obecność regionach. Pozostałe punkty albo zdobywa się na bieżąco, albo na samym końcu gry, np. punkty za osiągnięcia liczy się dopiero na koniec gry. Wygrywa ten gracz, który po zsumowaniu punktów z każdego podliczenia i na koniec gry będzie ich mieć najwięcej - czyli podbije japoński rynek.
Podczas swojej tury gracz ma tylko dwie możliwości:
1. Wzięcie robotnika - akcja odwrotna do ustawiania pionków na polach, które można spotkać w wielu innych grach tego typu. W Nippon to pionki stoją gotowe na polach z różnymi funkcjami, a gracze, chcący skorzystać z danej funkcji, muszą zdjąć pionek z odpowiedniego pola. W grze jest po 8 pionków w 6 kolorach oraz 9 różnych akcji/funkcji- są to na przykład budowa fabryki, produkcja, ulepszenie fabryki, sprzedaż na rynek lokalny, sprzedaż na eksport itd.
Na polach wyboru na początku gry stoją po 3 pionki, reszta jest w rzędach z boku w rezerwie. Jeśli na polu skończą się pionki do wyboru, pole to jest uzupełniane pionkami z rezerwy. Jeśli pula rezerwowa zostanie wyczerpana i jedno z pól oczyszczone z pionków (czyli gdy gracz zabierze ostatni pionek z pola, a nie będzie rezerwy żeby to pole uzupełnić), wtedy następuje uzupełnienie wszystkich pól pionkami i nastaje nowa runda. Po 2 rundzie następuje pierwsze podliczenie punktów - naliczane są tylko punkty za wpływy w regionach, a ich suma od razu jest dodawana do punktów zwycięstwa gracza. Tak samo dzieje się po 4 rundzie, kiedy jest drugie podliczenie punktów. W rundach końcowych: 6, 7 i 8 gracze mają do wykonania już tylko po jednej akcji. Na koniec jest trzecie podliczenie punktów wpływu w regionach i dodanie odpowiednio punktów oraz podliczenie punktacji osiągnięć i również dodanie ich do sumy punktów.
2. Konsolidacja, tutaj rozumiana jako "odnowienie" swojego stanu robotników i budżetu. W grze jest bieżący budżet do wykorzystania oraz budżet na przyszłość. Konsolidacja polega na tym, że zamiast wykonywać jedną z akcji związanej z "wzięciem robotnika", gracz decyduje się rozwiązać bieżący niewykorzystany budżet (usuwane są nieużyte pieniądze i węgiel, tylko projekty zostają) i dostaje nowe środki (w tym nowe projekty w liczbie z toru wiedzy), które miał jako budżet na przyszłość, a ponadto czyszczony jest jego tor wziętych robotników i następuje wypłata ich pensji z odnowionego budżetu (3 pieniądze za jeden kolor pionka).
Jeśli gracz ma na swojej karcie już sześciu zebranych robotników - wtedy musi wykonać konsolidację, nie może dalej brać robotników, ponieważ nie ma już miejsca na nowe pionki na jego karcie gracza.
Budżet
Na budżet składają się: pieniądze (1 oznacza 1000 japońskich jenów), węgiel i projekty. Węgiel jest używany do produkcji, pieniądze do zapłaty (np. za fabrykę, ulepszenie fabryki albo kopalni węgla, pensje), a projekty są używane głównie jako dopłata do poziomu wiedzy przy określeniu na jaki rodzaj fabryki gracz może sobie pozwolić, np. na najprostszą fabrykę jedwabiu trzeba mieć poziom wiedzy 2 (czyli, aby ją zbudować gracz mający wiedzę 1 musi wydać 1 projekt), a na najbardziej skomplikowana fabryka żarówek wymaga wiedzy na poziomie 6 (czyli na przykład gracz mający wiedzę 2 musi wydać 4 projekty). Budżet bieżący jest dostępny do rozgospodarowania, natomiast budżet na przyszłość jest określony za pomocą czarnego toru węgla, żółtego toru pieniędzy i białego toru wiedzy. W bieżącej turze gracz może powiększać przyszły budżet, stosując akcje zwiększające wiedzę (projekty), Kopalnie (węgiel) albo ilość pieniędzy. Budżet można też podreperować na bieżąco, zgarniając bonusy takie jak: za umieszczenie swojego produktu w jednym z miast gracz otrzymuje bonus zależnie od regionu: 2 projekty, 2 węgle, 5 pieniądza albo po prostu 2 punkty zwycięstwa (są one oznaczone na planszy pośrodku regionów Japonii i co ważne, w jednej akcji można te bonusy zgarniać wielokrotnie, np. mając 3 produkty, najpierw można położyć w mieście 1 produkt i otrzymać bonus, a w drugim kroku położyć nawet w tym samym miejscu 2 produkty - i ponownie otrzymuje się bonus regionu).
Gracz może w dowolnej chwili wymienić posiadane 3 projekty na postęp o 1 pkt na torze węgla, pieniędzy albo wiedzy. Ważne na koniec gry: Na końcu gra czeka, aż gracz potwierdzi że zakończył wymianę projektów na postęp, nawet jeśli gracz nie posiada żadnych projektów - wtedy trzeba po prostu potwierdzić zakończenie gry, klikając na odpowiedni przycisk, który pojawi się u góry ekranu.
Interakcja między graczami:
- można wypychać innych graczy z miasta, oferując więcej produktów danego typu
- można stosować taktyki wybierania odpowiednich kolorów pionków w ramach akcji wzięcia robotnika, np. w celu szybszego zakończenia gry można dążyć do jak najszybszego wyczyszczania puli dostępnych pionków. Natomiast główna taktyka to takie dobieranie kolorów robotników dla siebie, aby gromadzić pionki możliwie najmniej różnorodne kolorowo i jednocześnie realizować swoje cele oraz nie ułatwiać (albo wręcz utrudniać) innym graczom realizację ich celów.
Tak wygląda gra w skrócie.
Fabryki i produkty
Fabryka | Kolor | Poziom | Rodzaj bonusu | Bonus |
---|---|---|---|---|
Jedwab 1 | żółty | 1 | Pieniądz | +2000 jenów zawsze po konsolidacji |
Jedwab 1 | żółty | 1 | Pieniądz | +2000 jenów zawsze po konsolidacji |
Jedwab 2 | żółty | 1 | Węgiel | Możesz zachować 1 kostkę starego węgla podczas konsolidacji. |
Jedwab 3 | żółty | 1 | Pieniądz | +2 zamiast +1 na torze pieniądza za odsłoniętą premię na Pociągach\Statkach |
Jedwab 4 | żółty | 1 | Pieniądz | +5000 jenów |
Papier 1 | biały | 1 | Wiedza | +1 więcej na torze wiedzy zawsze gdy wykonasz akcję z nim związaną. |
Papier 2 | biały | 1 | Wiedza | Koszt postępu na torze wiedzy zmniejszony do 0 (+1), 2000 (+2), 4000 (+3). |
Papier 3 | biały | 1 | Wiedza | +2 na torze wiedzy |
Papier 4 | biały | 1 | Projekty | +2 projekty |
Bento 1 | czarny | 2 | Produkcja | Koszt produkcji w tej fabryce zmniejszony do 2 węgli. |
Bento 2 | czarny | 2 | Węgiel | Koszt postępu na torze węgla zmniejszony do 0 (+1), 2000 (+2), 4000 (+3). |
Bento 3 | czarny | 2 | Węgiel | +1 więcej na torze węgla zawsze gdy wykonasz akcję z nim związaną. |
Bento 4 | czarny | 2 | Węgiel | +2 na torze węgla |
Lupy 1 | brązowy | 2 | Produkcja | Koszt produkcji w tej fabryce zmniejszony do 2 węgli. |
Lupy 2 | brązowy | 2 | Statki | Statek daje nie +2, a +3 pkt. jeśli masz 1 albo 2 miejsce w regionie. |
Lupy 3 | brązowy | 2 | Statki | Ustaw za darmo dwa swoje statki w dwóch różnych regionach. |
Lupy 4 | brązowy | 2 | Statki | Koszt zakupu statku zmniejszony do 2000 (1), 7000 (2), 12000 (3). |
Zegary 1 | zielony | 3 | Produkcja | Koszt produkcji w tej fabryce zmniejszony do 3 węgli. |
Zegary 2 | zielony | 3 | Pociągi | Pociąg daje nie +2, a +3 pkt. wpływu w regionie. |
Zegary 3 | zielony | 3 | Pociągi | Ustaw za darmo dwa swoje pociągi w dwóch różnych regionach. |
Zegary 4 | zielony | 3 | Pociągi | Koszt zakupu statku zmniejszony do 2000 (1), 7000 (2), 12000 (3). |
Żarówki 1 | szary | 3 | Produkcja | Koszt produkcji w tej fabryce zmniejszony do 3 węgli. |
Żarówki 2 | szary | 3 | Maszyny | +2 maszyny do fabryk |
Żarówki 3 | szary | 3 | Produkcja | +1 zwiększona produkcja, a nie ponad limit wolnych miejsc w tej fabryce. |
Żarówki 4 | szary | 3 | Maszyny | Koszt zakupu maszyny zmniejszony do 2000 (1), 7000 (2), 12000 (3). |
Żetony z punktami wpływu, punkty zwycięstwa
Na początku każdy gracz otrzymuje zestaw żetonów w swoim kolorze gracza, z punktami wpływu w regionie. Podczas gry gracze ustawiają te żetony w regionach, a to, jaki żeton można użyć na danym polu, zależy od poziomu produktu (najmniej wpływu dają produkty 1 poziomu, żółty jedwab i biały papier) oraz ilości używanych produktów (oczywiście najwięcej punktów daje przekazanie do jednego miasta 3 produktów - i jest to maksymalna liczba, przekazanie 4 produktów do miasta nie zmienia punktacji i jest zmarnotrawieniem 1 szt. produktu). Dlatego:
- przekazanie na rynek lokalny, do jednego miasta 1 szt. żółtego albo białego produktu pozwala graczowi ustawić w tym mieście żeton wpływu z liczbą 1.
- przekazanie na rynek lokalny, do jednego miasta 3 szt. zielonego albo szarego produktu pozwala graczowi ustawić w tym mieście żeton wpływu z liczbą 7 lub niższą.
Zależności te przestawia poniższa tabela (kolumny 1 szt, 2 szt... oznaczają ile sztuk danego produktu gracz przekazuje do miasta)
Żetony wpływu w regionach | |||
produkt | 1 szt. | 2 szt. | 3 szt. |
---|---|---|---|
3. zielony i szary | 5 | 6 | 7 |
2. czarny i brązowy | 3 | 4 | 5 |
1. żółty i biały | 1 | 2 | 3 |
Liczba żetonów z punktami wpływu jest ograniczona. Patrząc na tabelę widać, że najbardziej wykorzystywane są żetony z 3 i 5 punktami wpływu, ponieważ są używane przez produkty z dwóch poziomów.
Podczas pierwszego, drugiego i trzeciego podliczania punktów wpływu w regionach gracze otrzymują punkty zwycięstwa wg poniższej tabeli. Punkty te są naliczane za każdy z czterech regionów Japonii. Podczas liczenia punktów wpływu i określenia kto jakie zajął miejsce w regionie, brane są też pod uwagę
- gracz neutralny (spółki zagraniczne)
- pociągi - domyślnie każdy pociąg gracza w regionie daje mu +2 pkt. wpływu.
Punkty za wpływ w regionach | ||||
I podlicz | II podlicz | III podlicz | punkty dodatkowe: | |
---|---|---|---|---|
1 miejsce | 10 | 15 | 20 | +2 za każdy statek |
2 miejsce | 7 | 11 | 15 | +2 za każdy statek |
3 miejsce | 5 | 8 | 11 | +2 za każdy statek |
Do zwykłych punktów zwycięstwa gracz otrzymuje dodatkowe punkty za swoje statki obecne w danym regionie.
Uwaga: W trakcie gry nie można kupować statków ani pociągów na zapas, trzeba je od razu umieścić na planszy i tylko w takich regionach, gdzie posiada się już wpływy.
W dowolnej chwili możesz sprawdzić jaka punktacja będzie w najbliższym punkcie podliczania wg aktualnego stanu na planszy, klikając na mały zielony punkt podliczania na pasku rund - pasek ten znajduje się pod polem z rzędami pionków uruchamiających akcje, trzeba kliknąć na pierwszy zielony punkcik znajdujący się przed białym wskaźnikiem rund.
Dla początkujących
1. Lepiej zacząć od gry dwuosobowej - łatwiej śledzić co robi jeden przeciwnik i ogólnie jak działa rozgrywka.
2. Combo na bonusach - służące do wielokrotnego zbierania bonusów regionu, przykład: Jeśli posiadasz np. 3 produkty w fabryce i w mieście na planszy z popytem na ten produkt nie ma jeszcze żadnych żetonów wpływu, to możesz zebrać dwa bonusy regionu za jednym ruchem. Po wybraniu pionka z akcją "rynek lokalny", najpierw umieszczasz w mieście 1 produkt (pierwszy bonus) i żeton z numerem 1, a następnie umieszczasz na tym samym polu pozostałe 2 produkty i żeton z numerem 2 (i otrzymujesz bonus regionu drugi raz). To tylko przykład pokazujący mechanikę comba na bonusach, ale zwróć uwagę że dzięki niemu można dosyć szybko zdobyć np. 10.000 jenów, 4 projekty albo 4 węgle.
3. Zablokowanie pola popytu - Zwróć uwagę, że zgodnie z tabelą "Żetony wpływu w regionach", jeśli na "żółtym" lub "białym" polu w mieście ktoś ustawi żeton 3, to jest to maksymalny numer żetonu dla tego poziomu produktów: żółty jedwab i biały papier są produktami najniższego 1 poziomu. Nikt już do końca gry nie przebije tego żetonu. Ta sama zasada dotyczy żetonów 5 i produktów 2 poziomu oraz żetonów 7 i produktów 3 poziomu. To oznacza, że jeśli dany gracz tak rozplanuje podbój wyspy, że uda mu się rozdzielić te trzy rodzaje żetonów na wszystkie cztery regiony Japonii, to zyska też pewność, że zdobędzie punkty zwycięstwa podczas podliczania za 4 regiony.
4. Pamiętaj że warunkiem wygrania gry jest zdobycie największej ilości punktów. Za wpływy w regionach są naliczane punkty już po drugiej rundzie, dlatego warto do tego czasu zdobyć jakieś wpływy w 1-2 regionach, zależnie od przyjętej strategii. Punkty są nie tylko za największe wpływy, bowiem przy każdym podliczeniu dostają je gracze z 1, 2 i 3 miejsca z każdego regionu osobno, co oznacza też, że za brak wpływów w regionie jest 0 pkt, a za umieszczenie żetony choćby z 1 punktem wpływu otrzymuje się już pewne punkty.
5. Gra tak naprawdę polega na umiejętności kalkulacji budżetu i wydatków na co najmniej kilka ruchów w przód, ocenie najbardziej efektywnego rozmieszczenia produktów w miastach i regionach oraz na zgraniu swoich działań w czasie.