Kalaha (zwana też Mancalą) jest grana na planszy składającej się z dwóch rzędów po sześć dołków. Planszę z obu stron otaczają Kalahy (domy), większe zagłębienia, w których gracze gromadzą punkty. Do gracza należą kamienie w sześciu dołkach przed nim oraz Kalah po jego prawej stronie.

(Początkujący mogą zacząć z trzema kamieniami w każdym dołku, aczkolwiek gra jest większym wyzwaniem przy zaczynaniu z 4, 5 czy nawet 6 kamieniami w każdym dołku.)

Cel gry

Celem gry jest zdobycie (umieszczenie w swojej Kalasze) więcej kamieni niż przeciwnik.

Zasady

Na początku gry, w każdym dołku umieszczone jest 3-6 kamieni.

Gracze wykonują ruchy naprzemiennie. W swoim ruchu gracz opróżnia jeden ze swoich dołków: podnosi wówczas wszystkie kamienie z danego dołka i, poruszając się odwrotnie do ruchu wskazówek zegara, upuszcza po jednym na kolejnych polach: dołkach oraz swojej Kalah (lecz nie Kalah przeciwnika).

Jeśli ostatni kamień trafi do Kalah gracza, gracz ten musi wykonać kolejną turę. Jeśli ostatni kamień trafi do dołka przeciwnika lub niepustego dołka danego gracza, nic się nie dzieje. Jeśli ostatni kamień trafi do pustego dołka gracza (a naprzeciwko w dołku przeciwnika znajduje się co najmniej jeden kamień), następuje przechwycenie: gracz przenosi kamień, który przechwytuje, oraz wszystkie kamienie przeciwnika z dołka naprzeciwko, do swojej Kalahy. Przechwycenie kończy ruch.

Koniec gry

Gra kończy się, gdy gracz w swojej turze nie może się ruszyć, gdyż nie ma już żadnych kamieni w dołkach po swojej stronie stołu. Pozostałe na planszy kamienie są przenoszone do Kalahy gracza, do którego należą.

Gra może również skończyć się, jeśli gracz zbierze więcej niż połowę kamieni w swojej Kalasze.

Wygrywa gracz, który zdobył najwięcej kamieni.

Warianty

«Zasada zamiany (tzw. pie rule)» - Drugi gracz może zdecydować, że podoba mu się ruch pierwszego gracza i chce go sobie przywłaszczyć. Następuje zamiana stron, drugi gracz staje się pierwszym graczem (który zrobił rzeczony ruch).

«Pusty chwyt» - Możliwość przechwycenia pustego pola, tj. kamień, który miałby przechwycić kamienie z pustego dołka przeciwnika, i tak przechwytuje - lądując w Kalasze.